CCNA TUTOR: OSI Reference Model
CCNA chu' trong dau tiên là phai hiểu Mô hinh OSI 7 lớp, ISO da dua ra chuan nay vào năm 1978 để chuẩn hóa lại cho dễ phát triển và cho phép khả năng kết hợp giữa những dòng sản phẩm khác nhau lại trong 1 mạng. OSI viết tắt từ Open System Inteconnetion. Tên của nó đã cho thấy đây là một mô hình mạng mở, có khả năng kết nối. OSI có 7 lớp từ trên xuống như sau : Application > Presentation > Session > Transport > Network > Data Link > Physical. Mỗi lớp (layer) thừa hưởng các service của lớp ngay bên dưới.
*Application (Layer 7): tạo kết nối giữa các application với nhau giữa các máy tính. VD: Telnet, FTP, HTTP...
*Presentation (Layer 6): dùng để định dạng kiểu của dữ liệu và mã hoá dữ liệu. VD: trong các máy dekstop dùng kiểu ASCII, còn một số máy Mainframe lại sử dụng kiểu EBCDIC (thiệt ra mình cũng không biết cái kiểu này). Hay là các kiểu định dạng hình ảnh GIF, JPEG.
*Session (Layer 5): xác định cách bắt đầu, điều khiển, và kết thúc 1 cuộc nói chuyện (session). Session giúp cho các Application nhận biết được message này đã kết thúc chưa.
Nếu thiên về Cisco Certified, bạn không cần quan tâm đến 3 lớp vừa rồi vì Cisco chỉ bán các sản phẩm của 4 lớp sau này thôi.
*Transport (Layer 4): cho hoặc không cho khả năng sửa lỗi(error recovery), cho phép nhiều application chạy trên cùng một máy dựa vào socket và xếp các packet lại theo một trậ tự nào đó mà application có thể hiểu. VD: TCP, UDP, SPX
*Network (Layer 3): cho phép khả năng phân phát packet giữa các end-user với nhau. Để làm được chuyện này, Network layer xác định một loại địa chỉ luận lí và cách thức xác định đường(route) dựa trên một giao thức ở lớp này. Network layer còn làm nhiệm vụ chia nhỏ packet thành nhữg packet nhỏ hơn để dễ phân phát trên mạng. VD: IP, IPX, AppleTalk
*Data link (layer 2): ở lớp này Cisco chia ra làm 2 lớp nhỏ là Logical Link Control(LLC) layer và sub MAC layer. Data link nói chung quan tâm đến việc frame truyền trong media bằng cách dùng địa chỉ MAC. VD: HDLC, Frame Relay
*Phisical (layer 1): quan tâm đến các vấn đề vật lý của đường truyền như bit, độ dài dây(cable), đầu nối cable, xung điện ....
Việc chia mạng thành từng lớp như vậy để làm gi?
- Chuẩn hoá nên dễ phát triển. Mỗi hãng có thể tập trung sản xuất thiết bị trong một hay vài lớp mà thôi. Tăng hiệu quả và chất lượng.
- Cho phép một môi trường liên kết rộng rãi.
- Giúp dễ dạy và học network. Nếu network khó học thì chắc không ai dám phát triển mạng rồi, vì không ai biết mà.
- Mỗi lớp sử dụng các dịch vụ của các lớp ngay bên dưới.
Tuong tac giua cac lop nhu the nao?
- Theo kieu vật lý thì dữ liệu được đưa từ trên xuống, layer cao xuống layer thấp hơn. Và tới đích thì từ dưới lại đưa lên trên.
- Theo kiểu luận lí thì là ngang cấp (peer-to-peer): do dữ liệu của lớp nào thì chỉ có thể đọc được ở lớp đó mà thôi. Nên người ta đưa ra cách suy nghi thế.
Tài liệu tham khảo: CCNA Exam 640-607 Certification Guide, ICND course của NetG.
Liên hệ với Liwh tại : liwh@pmail.vnn.vn
Thân
CCNA TUTOR: Encapsulation
Liwh viết tiếp 1 bài về Data encapsulation, để giúp bạn hiểu thêm về OSI reference Model.
Như đã nói ở bài trên, OSI có 7 lớp để dễ dàng phát triển. Vậy dữ liệu truyền trong 7 lớp đó như thế nào?
-Nói chung, dữ liệu khi ở nguồn(source) sẽ đi từ lớp cao xuống lớp thấp(encapsulation). Sau đó được truyền trên đường truyền(media) rồi đến đích cần gửi. Tại đích đến, dữ liệu sẽ lại được đưa ngược từ lớp thấp lên lớp cao(de-encapsulation).
-Data Encapsulation:
+Do chúng ta đang bàn về Cisco Certified, nên đi theo quan điểm của Cisco. Theo Cisco thì ở từng lớp sẽ có một cách gọi dữ liệu riêng, và gọi đó là 1 đơn vị dữ liệu (PDU-Protocol Data Unit) tại lớp đó.
+Dữ liệu do người dùng gửi đi lúc đầu sẽ được chuyển qua 3 lớp Application, Presentation, Transport và sẽ được gọi là DATA. Cisco gom lai do họ không mặn mà lắm về 3 lớp trên này.
+Data sau đó được chuyển xuống lớp Transport, được gắn thêm header và được gọi là SEGMENT. Header ở lớp Transport chủ yếu gồm source port và dest port. Port dùng để chỉ ra 2 host đang dùng loại application nào.
+Segment lại được đưa xuống lớp Network, tiếp tục được gắn thêm header và được gọi là PACKET. Header ở lớp Network chủ yếu là địa chỉ luận lí của source & dest., chỉ ra protocol của lớp Transport. Do dùng service của layer ngay bên dưới nó nên phải biết lớp trên nó dùng gì.
+Packet lại tiếp tục đi xuống lớp Data link, ở đây packet được gắn thêm header & trailer, biến thành FRAME. Do Datalink có 2 lớp nhỏ, nên được gắn 2 lần Header và trailer như sau:
-Ở LLC(chuẩn 802.2): header chủ yếu là source & dest. Service Access Point (SAP). SAP chỉ ra protocol mà lớp Network đang dùng(IP= 06, IPX= E0). Ngày nay do càng nhiều giao thức lớp 3 được ra đời, nên IEEE (tổ chức chuyên lo về điện và điện tử) đã đưa ra tiếp khái niệm Subnetwork Access Protocol (SNAP). SNAP là tương tự như SAP, nhưng cho nhiều số hơn thôi. SNAP có khi SourceSAP và Dest.SAP được gán giá trị AA.
-Ở MAC sublayer (chuẩn 802.3 cho Ethernet, 802.5 cho Token Ring): header chủ yếu là source và dest. MAC address, ngoài ra còn có Preamble để máy tính nhận biết sự bắt đầu của frame, trailer ở đây là Frame Check Sequence (FCS) dùng để kiểm tra lỗi có xảy ra với frame hay không.
+Frame sau đó được gắn thêm header ở lớp Physical, rồi chuyển hoá ra dạng BIT truyền đi. Thật ra header ở đây chỉ là chuỗi bit, xác định xem đang truyền trên loại cable nào mà thôi. Sau đó bit được truyền đến dest.
Đó là quy trình encapsulation của dữ liệu. Các PDU nói ở trên còn có tên gọi khác dễ nhớ hơn nhưng không được khuyến khích cho lắm đó là LxPDU (VD: Packet: L3PDU, Frame: L2PDU)
-Data De-encapsulation: khi được chuyển đến dest. thì PDU được chuyển từ dưới lên, ở lớp nào thì lớp đó sẽ gỡ header (và trailer nếu có) ra và xử lí. Rồi gửi phần ruột bên trong lên lớp trên nó.
Tham khảo: CCDA Certification Guide, ICDN course của NetG, RFC1700 về Assigned Number. Các bạn có thể tìm thông tin về RFC tại http://www.rfc-editor.org/rfcsearch.html .
Hy vọng nhận được sự đón góp của các bạn: Liwh@pmail.vnn.vn
Thân