[TUTOR] Lập trình Web - Một sự giới thiệu tổng quan

[bdkhoi296]

Source: http://www.tpu.org
Bài dịch : h**p://saclo.hypermart.net/Translate_WebPrograming.txt


Tôi nghe nói rằng bạn muốn tạo một trang web động nhưng không biết phải bắt đầu từ đâu.
Ðây là một bài viết tổng quan về một vài ngôn ngữ lập trình web mà bạn có thể sử dụng để chọn lựa cho mình một ngôn ngữ phù hợp cho mình....để bắt đầu.

Nếu như bạn đang tìm kiếm một ngôn ngữ để lập trình nói chung và không phải là bạn chỉ muốn tập trung tìm hiểu ngôn ngữ lập trình web thì thực sự bạn không nên đọc bài viết này vội.
Hãy bắt đàu với bài "Getting started with programing" ở trang chính của TPU (tổ chức có trang web mà chúng ta đang đọc). Sự khác biệt căn bản giữa việc lập trình web và lập trình nói chung là ở chỗ lập trình web phải khả dụng cho bất cứ người dùng nào, dù họ sử dụng bất cứ trình duyệt nào, dù họ là người sử dụng Windows, Linux hay MacOS....."Ngôn ngữ lập trình dành cho khách (người dùng) phải là một nền tảng độc lập, không phụ thuộc vào trình duyệt hay hệ điều hành của người duyệt web.

Java là nhà vô địch trong việc tạo ra một nền tảng độc lập.Những ngôn ngữ lập trình thông thường không làm được điều đó do chúng chỉ được dịch và chạy trên một vài nền tảng riêng biệt, được quyết định bởi nhà phát triển.(một ví dụ nhỏ: tôi đố bạn viết một chương trình bằng Visual Basic rồi......đem sang Linux mà chạy đấy---không thể được, đơn giản là bởi VB được phát triển bởi MS Windows -- đây là ví dụ của người dịch) Lập trình máy chủ (server-side) thì không như vậy. Người lập trình còn chẳng cần phải lo đến giao diện người dùng nữa,..

Bây giờ chúng ta sẽ đi vào chi từng ngôn ngữ :

Javascript and VBScript :
JScript và VBScript là những ngôn ngữ lập trình dành cho máy khách (client-side languages), có nghĩa là chúng được chạy bởi trình duyệt web. Nó chỉ làm được những việc trong giới hạn "có thể hiểu" của trình duyệt.Bởi thế, bạn có thể tùy biến những mẫu và có những điều tinh xảo trên trang Web, nhưng chỉ vậy mà thôi.Những ngôn ngữ như thế này thường hữu dụng cho việc tạo những menu trong trang web hoặc tạo những hiệu ứng về đồ hoạ cho trang web. Bên cạnh đó thì VBScript chỉ hoạt động trong IE mà thôi

DHTML
DHTML không phải là một ngôn ngữ lập trình nhưng nó là một thể loại của lập trình -lập trình trang Web động - nó tạo một sự thay đổi cơ bản của sự xuất hiện trang web -từ tĩnh sang động. Và nó có thể đuợc thực thi bởi JScript hay VBScript

XML
XML cũng không phải là một ngôn ngữ. Nhưng chúng thay thế cho phương pháp tổ chức dữ liệu, một cách tương tự như nội dung\ của một trang web vốn được cấu trúc bởi các tág (HTML) mà trình duyệt có thể hiểu được.XML tất cả chỉ là cấu trúc, không có tác động, không tạo nên những chuyển động hoặc scripted. Bởi thế nếu bạn có những cơ sở dữ liệu hoặc một dữ liệu nào khác để quản lí, XML có thể là phù hợp.Trên thực tế thì bài viết này cũng được định dạng bởi XML

C++
C hay C++ là một ngôn ngữ có thể được sử dụng cho ";lập trình máy chủ". Tôi thì tôi nghĩ là nó thực sự quá phức tạp.Những ngôn ngữ khác có thể là phù hợp hơn cho lập trình web.

CGI
CGI thì không phải là một ngôn ngữ, nhưng nó là "cách diễn đạt" của các ngôn ngữ.Một chương trình CGI thì có thể là một chương trình được viết bởi bất cứ một ngôn ngữ nào và được chạy trên server-side.Ðiều này có nghĩa là máy chủ chạy chương trình đó và gửi chúng trở lại máy khách --- người dùng nhìn thấy những gì mà chương trình đó xuất ra ngoài. Những ngôn ngữ thông dụng sử dụng cho CGI là Perl(ngôn ngữ yêu thích của tôi),
PHP, Java (servlets) và tất nhiên là cả C++.

Perl và PHP
Perl và PHP thì không giông nhau về mặt cú pháp nhưng chúng tương tự nhau ở độ phức tạp và sức mạnh.Có thể là PHP hơi đơn giản hơn một chút.Tôi khuyên bạn rất nên học Perl hoặc PHP Chọn một tutorial tốt và hãy bắt đầu. Perl và PHP đều chỉ chạy trên máy chủ, nhưng bạn không nhất thiết phải kết nối với một máy chủ UNIX hay download ActiveState Perl nếu như bạn đang chạy MSWindows và chỉ muốn có một server để test các đoạn code mà bạn viết ra.Bạn chỉ cần download một free web server nhỏ và gọn để làm việc đó:
hãy vào thử perl.org, perl.com, hay http://www.omnicron.ab.ca/httpd/

Java
Java chưa phải là một ngôn ngữ lập trình web.Java, dù thế nào đi chăng nữa có 3 cách để thể hiện
1.Như là một applet: khi này , Java chạy ngay trong trình duyệt web, trình duyệt download chương trình mà bạn viết ra và sau đó chạy chúng. Bởi vậy, nó có vài đặc điểm đáng lưu ý: - Các applet sẽ chạy chậm - Những chính sách bảo mật sẽ hạn chế các applet không được làm nhiều thứ. - Chúng không hữu dụng, mặc dù chúng thực sự mạnh Một cách cơ bản, bạn có thể sử dụng các applet để tạo các game trên trang web của bạn.
2.Như là một ứng dụng(application): điều này phức tạp hơn . Bạn sẽ không bị ngăn cản bởi các chính sách bảo mật nữa và khi này một chương trình Java thì hoạt động hoàn toàn độc lập với trình duyệt .
3.Như là các servlet : Servlet thì thực sự tinh xảo, nhưng chúng cũng rất phức tạp. Một cách cơ bản thì bạn có thể viết code cho server-side, nhưng chúng phức tạp hơn Perl và PHP Nói chung, tôi cũng rất thích Java. Tôi còn thích nó hơn cả Perl. Và Java thực sự sẽ phù hợp cho những chương trình lớn và phức tạp.Nhưng hầu hết các chương trình web mà chúng ta thường gặp hiện nay đều không quá phức tạp và đều có thể thực hiện tốt bằng Perl và PHP.
Nếu bạn là một người chuyên nghiệp và bạn thường xuyên phải làm việc với các project lớn thì hãy nghĩ đến việc sử dụng Java cho lập trình web.

Enjoy it :D

[VTHung]

Hay lém !!! bác post thêm lên nữa đi, mấy cái này là tui dốt lém:o

[dainhadau]

Ban co the cho minh biet them ve su khac nhau giua nhung thu nay duoc khong?
FrontPage, Dreamwaver, Flash tren sach noi la chuong trinh thiet ke web vay no voi PHP, PERL,JAVA khac nhau o cho nao,
vay thi khi thiet ke web thi dung cai nao?
Minh khong co vietkey nen khong bo dau duoc mong thong cam nha.

[Greensleeves]

Thế còn về ASP(.net) và C#???

[No Mercy]

Bài viết được gửi bởi dainhadau
Ban co the cho minh biet them ve su khac nhau giua nhung thu nay duoc khong?
FrontPage, Dreamwaver, Flash tren sach noi la chuong trinh thiet ke web vay no voi PHP, PERL,JAVA khac nhau o cho nao,
vay thi khi thiet ke web thi dung cai nao?
Minh khong co vietkey nen khong bo dau duoc mong thong cam nha.

FP và DW dùng để thiết kế web tĩnh, tuy nhiên theo lời khuyên của tôi thì bạn nên dùng DW.

Flash dùng để tạo ra hoạt hình, ảnh động.

PHP, PERL, JAVA dùng để lập trình web động.

[deletor]

oh No Mercy, IMHO...

FP & DW: mấy thứ này chỉ dành cho designers ko thành thạo coding. I like EditPlus most, at least... NotePad

Flash: hãy "tận dụng" nó nếu phần lớn khách của bạn có kết nối cable, DSL...

PHP, Perl, Java: mấy thứ này sẽ đảm bảo website của bạn sẽ unique nếu bạn tự viết

[deletor]

à nói thêm một tí, FP, DW, Flash đều chơi được với lập trình web động cả

[quangvu]

Thường thì các Web Programmer chia lập trình Web ra làm 2 loại :
1.Web - DataBase : với thể loại này họ thường dùng PHP hay ASP ,vì nó đơn giản và có thiều tính năng hổ trợ Databse.Các loại web này nói chung không phức tạp lắm ,PHP đang có ưu thế vì hầu hết Server đều chạy UNIX/Linux.
2.Web - Application : người ta thường dùng Perl , ISAPI hay Java .Loại hình Web này rất phức tạp (hội thảo qua mạng ,ứng dụng phân tán,quét Virut online  . . .) ,hiện nay loại hình nay Java đang có ưu thế .
--> Việc chọn loại ngôn ngữ nào là tùy nhu cầu sử dụng của bạn ,nhưng tôi khuyên nên học ít nhất hai ngôn ngữ trên hai nền tản đó như ASP - JAVA hay PHP - Java.
Mong nhân thêm nhiều ý kiến khác của các bạn.

[haopqh]

Gui bac Khoi , bai viet cua bac hay qua nhung em ko nho duoc het ,bac mail qua cho em duoc ko
haopqh@vol.vnn.vn
Than

[shit]

Nếu các bác mà muốn viết 1 chương trình có cấu trúc hẳn hoi và thật sự chuyên nghiệp thì nên dùng Java (dùng kiến trúc MVC - Model View Controller), dể dàng cho việc maintaining và phát triển sau này.
Còn PHP hay ASP thì thuộc dạng đánh nhanh rút gọn lấy tiền sớm.
Sau này anh Bill Gates đưa ra thêm cái .Net thì cũng tương tự Java thôi, nhưng cũng cool lắm.

[VO VAN ANH KHOA]

trong access,
phan form khi tinh tong thanh tien phai danh sao ?
co the viet cong thuc cu the khong ?

[chipma]

Hiện nay, theo tui thấy thì hầu hết các trang web đều dùng ngôn ngữ ASP hay PHP. Nhưng những trang này đòi hỏi server phải hỗ trợ để quản lý thông tin, nên việc dùng 2 loại ngôn ngữ này cho những người nghiệp dư thì chẳng mấy khả quan. PHP thực sự là một ngôn ngữ mạnh trong làng web vì nó cho ra sản phẩm đẹp (1 trong các yếu tố quyết định thành công của web) như cái DDTH này nè, dùng PHP đó.

[kickme!]

Theo mình thì khi nói đến web thì chúng ta khó có thể nói cái nào mạnh hơn cái nào,mà sự mạnh hay yếu của 1 ngôn ngữ lt phụ thuộc vào nhiều yếu tố: giao diện,tốc độ,khả năng bảo mật,tính chuyên nghiệp,dễ sử dụng...Ví dụ khi design web thì hiện nay có rầt nhiều phần mềm chuyên dụng,nhưng ở VN thông dụng là frontpage,Dreamveaver(MX),Flash(MX),những thứ này chỉ chuyên về giao diện,nhưng với 1 website thì nó chưa đủ vì nó không thể lấy được CSDL nên nó còn được gọi là web tĩnh,còn đối với nhưng website thương mại điện tử thì phải cần 1 ngôn ngữ lập trình web tức là 1 kiểu để có thể giao tiếp với cơ sở dữ liệu,còn chọn ngôn ngữ nào thì tùy vào khả năng và sự yêu thích của bản thân mà chon học 1 ngôn ngữ nhất định,ví dụ:Bạn nào đã từng học C/C++ thì nẻn chọn java vì cú pháp nó gần giông với C,còn những ngôn ngữ của MS thì gần giống với pascal,tuy nhiên nó chỉ thích hợp với explorer,còn với nescape thì không thích hợp lắm nếu không muốn nói là không.

[sadoneday]

Theo kinh nghiệm của tui cho thấy. Để lập trình web, các bạn đầu tiên cần biết theo thứ tự sau:

0. Cơ bản về một ngôn ngữ lập trình nào đó
(Tốt nhất là C và C++ hoặc Basic hay Perl cũng tạm được) - chỉ cần cơ bản thôi. (khoảng 1 tháng)

1. HTML (khoảng 1 tuần)

2. Javascript. (khoảng 2 tuần)

3. PHP + MySQL hay ASP (ASP.NET) + OLEDB (MS SQL) (khoảng 1 tháng)

+ Để hỗ trợ thêm các bạn có thể nghiên cứu (FLASH, Gif animator).

+ Còn công cụ để viết thì ban đầu tốt nhất là notepad (!!!) (đến giờ tôi vẫn chỉ dùng nó). Sau đó có thể là (TextPad, FrontPage....)

Ghé vào đây thăm đi: http://huybien.vze.com

[gate2vn]

Người lập trình còn chẳng cần phải lo đến giao diện người dùng nữa,..


theo tôi, nói như thế này sẽ làm newbie hơi mất phương hướng: đâu phải cứ lập trình web là bạn ko phải lo đến giao diện người dùng (GUI) nữa. Thậm chí nó còn quan trọng hơn, vì theo bản thân tôi, làm GUI trên web còn khó hơn là làm GUI cho các ứng dụng độc lập.




FP và DW dùng để thiết kế web tĩnh, tuy nhiên theo lời khuyên của tôi thì bạn nên dùng DW.

Flash dùng để tạo ra hoạt hình, ảnh động.


với các version cũ của DW thì đúng là chỉ là web tĩnh. Tuy nhiên, họ cũng có DW UltraDev cho việc làm web động. Cho đến bây giờ phiên bản mới nhất là DW MX 2004, có thể làm web động, dùng với ASP, ASP.NET, JSP, PHP, CFM....
Flash cũng không chỉ bó hẹp trong phạm vi hoạt hình nữa. Kết hợp với CFM, bạn cũng có thể tạo các web application đầy sức mạnh




frontpage,Dreamveaver(MX),Flash(MX),những thứ này chỉ chuyên về giao diện,nhưng với 1 website thì nó chưa đủ vì nó không thể lấy được CSDL nên nó còn được gọi là web tĩnh


các ứng dụng bạn nêu trên hoàn toàn có thể lấy được CSDL -> web động


bản thân tôi prefer PHP: dễ học, dễ phát triển, chạy được trên nhiều môi trường. PHP5 sắp tới sẽ là 1 đối thủ khá mạnh của JSP :)