"Mỹ tìm mọi cách phá hoại hiệp định Giơnevơ. Trong thời gian Pháp rút quân, Mỹ dần dần thay chân Pháp xâm lược miền Nam, đưa Ngô Đình Diệm lên làm tổng thống, lập ra chính quyền tay sai". Đây là một đoạn trong bài 19 sách Lịch sử và Địa lý lớp 5, ở trang 42. Không biết, một cô bé lớp 5 phải học thuộc lòng đoạn văn này để làm gì khi mà cái cần ở nó là tình cảm lịch sử được hình thành chứ không phải nỗi căm thù với Mỹ, Pháp hay Ngô Đình Diệm?
Chương trình lịch sử hiện đại, hầu như không bỏ một giai đoạn nào, liên miên từ chiến dịch này đến trận đánh khác. Mỗi trận đánh lại tỉ mỉ những số liệu ngày, giờ, con số thương vong của "phía bên kia", chiến lợi phẩm đạn dược, súng ống... thu được. "Đã vài lần, tôi cũng khất HS câu trả lời khi các em hỏi "thế còn phe ta thì số người chết và tổn thất là bao nhiêu hả cô"? - cô Hương chia sẻ.
"Nhân dân ta", "dân tộc ta", "Đảng ta", "ta thắng", "địch thua", "chủ trương sáng suốt", "thắng lợi vĩ đại", "địch tàn bạo", "căm thù sâu sắc"... là những cụm từ dễ gặp khi mở SGK Lịch sử. TS Hà Minh Hồng (ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG TP.HCM) cho rằng, đây không phải nói tới sự trùng lặp nhàm chán trong câu từ, văn chương mà là lối trình bày nặng về chính trị, nhằm hướng tới mục đích chính trị, vô hình chung làm triệt tiêu việc cảm nhận lịch sử và tình cảm con người với lịch sử.
GS Vũ Dương Ninh là chủ biên SGK lịch sử lớp 12 (đang thí điểm năm nay và năm sau sẽ đưa bộ sách này vào đại trà) nhận thấy, có những vấn đề như "mặt trận bình dân", thì người nghiên cứu cần chứ HS học thuộc lòng để làm gì mà phải bắt đưa vào sách.
Bookmarks